ANH VS MỸ: NGÔN NGỮ BẠN-THÙ (PHẦN 2)

Nếu bạn đã xem phần một của bài Ngôn ngữ bạn-thù, thì hãy sẵn sàng cho phần thứ hai nói về chính tả Mỹ và chính tả Anh, theo lời kể của một người Anh thông minh, Tom, và một người Mỹ tuyệt vời, Martinique.

PAVEMENT VS. SIDEWALK – VỈA HÈ

M: Điều này thật vô nghĩa. Tại sao không gọi thứ gì đó bằng chính cái mà nó được làm ra? Với logic đó, chúng ta chỉ nên gọi con người là nguyên tử và lúa mì. Sidewalk (vỉa hè) về cơ bản là đi bên lề đường, nơi bạn có thể đi bộ. Đơn giản thôi!

T: Pavement đề cập đến các khu vực trải nhựa (paved) của con đường được thiết kế dành riêng cho người đi bộ. Nó bắt nguồn từ một từ Latinh pavimentum, có nghĩa là “giẫm xuống sàn”. Giẫm lên đó bởi vì chỗ đó là giành cho người đi bộ. Có lý, phải không?

DIAPER VS. NAPPY**– TÃ (BỈM)**

M: Diaper (tã lót) được sử dụng để chỉ những vật hình học nhỏ, được lặp lại và sau đó liên quan tới vải lanh trắng. Vì vậy, đó là một cách hay để nói rằng thứ dùng để quấn phân trẻ em thực sự chỉ là thời trang thôi.

T: Cái này khiến tôi hoang mang tột độ bởi lẽ diaper không thực sự là một từ có liên quan tới vệ sinh cho trẻ sơ sinh chút nào. Người Mỹ chỉ làm quá nó lên. Ít nhất thì từ nappy (tã lót) là một cách viết tắt đơn giản của từ napkin (khăn ăn), là thứ mà người ta sử dụng để quấn quanh mông của trẻ em vào thời xưa. Chúng tôi đã từng chẳng là gì nếu không tháo vát như vậy.

COOKIE VS. BISCUIT – BÁNH QUY

M: Vậy, chúng tôi đã nói với bạn thế nào là một chiếc biscuit (tương đương trong tiếng Anh-Anh là scone). Tuy nhiên, cookie (bánh nướng) là một từ thật tuyệt vời! Cookie rất ngọt ngào, giống như chính từ đó vậy. Nhưng nếu tôi phải nói tới nghĩa đen ở đây, thì từ này bắt nguồn từ một từ tiếng Hà Lan “koekjas”, và, hãy chấp nhận đi, người Hà Lan biết cách làm những thực phẩm nướng.

T: Đây là một trong những từ Anh yêu thích của tôi vì nó rất đơn giản. Nó bắt nguồn từ một từ tiếng Pháp cũ bescuit – một sự kết hợp của từ Latin bis (nghĩa là “hai lần”) và coctus (thì quá khứ của coquere, có nghĩa là “nấu”) bởi vì biscuits ban đầu được nướng và sau đó là sấy khô trong lò nướng để chúng có thể để được lâu hơn. Thấy không, đó là khi khoa học và ngôn ngữ kết hợp một cách hoàn hảo với nhau, một sự hài hòa thật ngon miệng.

TRASH VS. RUBBISH – RÁC

M: Chúng tôi thường nói garbage (rác), nhưng trash là một từ lóng có rất nhiều nghĩa: nó có thể là một danh từ chỉ rác, một tính từ mô tả thứ gì đó kém chất lượng, và một trạng từ sử dụng cho những thời điểm khi bạn phá hoại một căn hộ khách sạn và quyết định sống cuộc sống của một ca sĩ nhạc rock. Bất kỳ từ nào có nhiều nghĩa đều A-Okay với tôi.

T: Rubbish (rác) có liên quan tới từ rubbous, một từ lai từ tiếng Pháp cổ và tiếng Anh cổ, bắt nguồn từ robe, có nghĩa là “spoils” (hỏng, thối) (tình cờ, một từ cũng có nghĩa là rác nhưng phát âm nghe lại sang trọng hơn). Bạn cũng có thể sử dụng nó như một động từ tiếng lóng có nghĩa là một thứ gì đó không tốt, do người dân ở Australia và New Zealand sáng tạo ra vào những năm 1950. Nước Anh đã từng đô hộ các quốc gia này, vì vậy một cách hợp pháp từ này trở thành của chúng tôi ngay khi nó được sáng tạo ra. Vì vậy, nếu không công bằng thì sao? Chúng tôi không đề ra các quy tắc.

FRENCH FRIES VS. CHIPS – KHOAI TÂY CHIÊN

M: French fries (khoai tây chiên) chỉ có ý nghĩa bởi vì người Pháp đã mang lại nhiều điều tuyệt vời cho người Mỹ chúng tôi, như tượng Nữ thần Tự do và Louisiana. Vì vậy, rất bình thường khi chúng tôi đặt tên món khoai tây chiên ngon tuyệt vời theo tên họ. Merci à vous!

T: Chips (khoai tây chiên) đúng nghĩa đen là các lát khoai tây, được xắt ra (chipped) thành những miếng mỏng (chips) để làm thành món khoai tây chiên (fried chips) tuyệt ngon khi ăn cùng nước sốt cà ri và các gia vị giàu calo thơm ngon khác. Thứ sẽ dẫn dắt chúng tôi ngay ngắn tới…..

CHIPS VS. CRISPS – KHOAI TÂY LÁT

M: Chips được gọi là chips vì chúng vỡ ra (chip away) khi bạn cắn. Nó giúp bạn đẩy nhanh kinh nghiệm mà bạn sẽ trải qua trong quá trình ăn vặt này.

T: Trong khi sự thật là khoai tây chiên Mỹ cũng chính là những lát khoai tây mỏng (chips) theo đúng tên gọi của nó, những lát khoai này cũng mỏng đến nỗi chúng giòn tan khi được nấu lên – và đó là lý do vì sao chúng được gọi là crisps (khoai giòn). Ngoại trừ khoai tây tortilla, được gọi theo cách khác bởi lẽ người Mexico chẳng tuân theo luật chơi nào cả và gọi bất kỳ thứ gì theo cách họ muốn cho tới khi nào nó vẫn còn được nhúng trong nước sốt guacamole. (Và đó là lý do tại sao chúng tôi yêu họ và cả ẩm thực của họ nữa.)

SOCCER VS. FOOTBALL – BÓNG ĐÁ

M: Như vậy, uhm, thực ra, người Anh đã phát minh ra từ này *giọng cười đầy lo lắng*, nhưng chúng tôi đã giữ lại! Tiến lên nào đội Mỹ!

T: Tại sao bóng đá Mỹ lại được gọi là football? Họ đá nó khỏi chân hầu hết thời gian, và nó không bao giờ chạm vào chân họ! Điều này thật vô nghĩa, và người Mỹ nên cảm thấy xấu hổ khi xem chúng tôi chơi một trận thể thao mà, trừ khi bạn là một thủ môn, đặc biệt có liên quan tới các động tác chân-đến-bóng.

SNEAKERS VS. TRAINERS – GIÀY THỂ THAO

M: Như vậy, toàn bộ ý nghĩa nằm trong từ này: vào những năm 1970, Henry Nelson McKinney đã phổ biến thuật ngữ này khi làm việc trong một chiến dịch Keds để giới thiệu một chiếc đế cao su cho phép bạn tiến lại gần bạn bè hay người thân mà họ không hề hay biết. Tại sao lại gọi là một trainer (giày thể thao)? Giày của bạn không bao giờ bảo bạn dừng lại và cho bạn 15 đô hay dạy bạn những câu nói khích lệ, như, “No pain, no gain” (Thất bại là mẹ thành công). Vậy tại sao người Anh lại cố gắng nhân tính hóa đôi giày vậy? Thật kỳ quặc.

T: Ở Anh, chúng tôi đã chậm hơn trong việc áp dụng đôi giày thể thao vô nghĩa này bởi vì chúng tôi xuất sắc như vậy, và khi chúng tôi đã làm, chúng tôi chỉ đi giày khi tập luyện thể thao (training), vì vậy, sao chúng ta không đặt biệt danh cho chúng là trainer (người huấn luyện). Thêm vào đó, ai lại thực sự lén lút (sneaking) trong những đôi giày thể thao (sneakers) chứ? Như vậy thật kỳ quặc.