7 MẸO ĐỐI PHÓ VỚI HIỆN TƯỢNG SỐC VĂN HÓA
Khám phá một nền văn hóa mới là một trong những khía cạnh chứa đựng nhiều thách thức nhất khi sống ở nước ngoài. Cũng thú vị như chính điểm đến mới, có thể mất nhiều thời gian để bạn cảm thấy thoải mái như ở nhà sau khi vừa rời bỏ một nơi ở thân thuộc. Và trong khi sốc văn hóa, luôn được biết tới là sự khó khăn lúc ban đầu, thì nó lại là thứ mà mỗi du khách đều phải trải qua theo hình thức này hoặc hình thức khác – thậm chí ngay cả đối với những chuyên gia đầy hiểu biết về du lịch tại Trụ sở chính của EF! Đó là lý do tại sao tôi đã trò chuyện với các đồng nghiệp của mình để được nghe những kinh nghiệm sâu rộng về vấn đề sốc văn hóa và cách thức mà họ đã học để yêu mến nó.Từ những chiếc xe buýt ở Trung Đông và các món ăn Châu Á cho tới những lầm lẫn về việc hẹn hò của người Đức và các giọng của người Anh, đó là những thứ khôn ngoan nhất, hóm hỉnh nhất và chân thực nhất của sốc văn hóa mà bạn có thể mang theo…
JUAN: TỪ COLOMBIA CHUYỂN TỚI ANH
Tôi sinh ra ở Colombia, tuy nhiên tôi đã chuyển tới sinh sống tại một ngôi làng cổ ở miền Bắc nước Anh. Ban đầu, sự thay đổi về thời tiết quả thực là một thách thức đối với tôi – cũng giống như việc hiểu được giọng địa phương ở Anh! Tuy nhiên, tôi đã sớm gom nhặt được một số cụm từ địa phương (người miền Bắc nói “ta” thay cho lời cảm ơn và nói “ta-ra” khi chào tạm biệt) và làm quen với những người bạn Anh tuyệt vời.
Lời khuyên của Juan: Hãy làm quen với sự khác biệt. Tôi đã học được cách trân trọng thời tiết bởi nó tạo nên cảnh quan tuyệt vời cho quận Peak, nơi mà tôi đặc biệt yêu thích khám phá, nhiều màu sắc và rất sống động. Nhìn lại, thật tuyệt vời khi sống ở một nơi nào đó “không nhiều người biết tới” bởi nó cho phép tôi được trải nghiệm văn hóa Anh đích thực. Ta-ra!
RUBEN: TỪ BỒ ĐÀO NHA CHUYỂN TỚI TRUNG QUỐC
Giống như bất kỳ ai thích thưởng thức những món ăn ngon của địa phương khi đi du lịch, tôi đã tìm kiếm cơ hội khám phá những nhà hàng trong thành phố quê hương mới của tôi, Thượng Hải. Vào ngày thứ hai, tôi tụ tập một vài người bạn mới (và can đảm) tới thẳng một nhà hàng Trung Quốc. Không ai trong chúng tôi biết tiếng Trung, và cũng chẳng nhân viên nào trong nhà hàng biết nói tiếng Anh – đó chính xác là một tình huống thảm họa. May thay, hình ảnh các món ăn được treo trên tường, vì vậy chúng tôi đã nỗ lực gọi món bằng cách cách chỉ vào các bức tranh, trong khi cô gái phục vụ cố hết sức sử dụng điệu bộ để giải thích thành phần của món ăn. Để giải thích một món ăn, cô di chuyển cánh tay lên xuống, và chúng tôi đều nghĩ tới, “Oh, món thịt gà. Chúng tôi sẽ gọi món đó!” Một lúc sau, chúng tôi nhìn thấy cô ấy đi lại với một đĩa ếch – chúng tôi thật lấy làm tiếc cho những ai phải ăn món đó. Thật bất ngờ, bất ngờ – đó chính là chúng tôi!
Lời khuyên của Ruben: Tìm hiểu các biệt ngữ địa phương. Tất cả chúng tôi chắc chắn đều đã học được cách nói gà (鸡) và ếch (青蛙) bằng tiếng Trung vào tối hôm đó, và tôi khuyên bạn nên học ít nhất một số từ và cụm từ cơ bản bằng ngôn ngữ của quốc gia mà bạn sẽ tới thăm.
FLORENCE: TỪ MỸ CHUYỂN TỚI PANAMA
Năm 17 tuổi, tôi đã quyết định tạm dừng làm theo những thói quen. Thêm vào đó, tôi đã muốn học tiếng Tây Ban Nha. Và đó là cách mà vài tháng sau, tôi thấy mình đang ngồi trên máy bay bay tới Panama.
Nhìn lại thì, “sốc văn hóa” thậm chí không phải là điểm khởi đầu để mô tả về cuộc hành trình này. Cuộc sống chỉ là quá khác biệt ở một thị trấn nông thôn ở Penonomé. Ngay cả việc đi từ chỗ này sang chỗ khác – chẳng hạn từ thành phố trung tâm đến các thị trấn lân cận – là cả một cuộc phiêu lưu. Hãy nhớ kỹ, xe buýt không có tuyến cố định – họ sẽ dừng tùy thích. Phong tục là chờ ở bên đường, và hy vọng rằng một trong những chiếc xe tốc độ đó sẽ phanh kít và dừng lại. Lần đầu tôi đi xe buýt ở đây, tôi để ý thấy một người ngồi cùng xe đã hét lên “Dừng lại!” khi họ muốn chiếc xe đi chậm lại để họ xuống. Là một người Thụy Sĩ, luôn quen với thời gian biểu chi tiết và những điểm dừng xác định, tôi thực sự bị sốc, nhưng nó thực sự đã khiến cho chuyến xe trở nên thú vị hơn.
Lời khuyên của Florence: Có rất nhiều, rất nhiều cách để làm điều gì đó. Đây chỉ là một ví dụ của “sốc văn hóa” đã khiến kinh nghiệm du lịch của tôi được phong phú hơn, và nó đã thách thức các quan niệm và đồng thời kéo dài trí tưởng tượng của tôi. Cuối cùng, nó đã khiến tôi trở thành một người tốt hơn, mạnh mẽ hơn, và khôn ngoan hơn.
ASIA: TỪ BA LAN TỚI PERU
Giao thông công cộng mà chúng ta biết tới ở châu Âu hoàn toàn không tồn tại ở Peru, nơi tôi đã sống trong một năm qua. Taxi thường là giải pháp duy nhất, tuy nhiên việc gọi xe chỉ là bước đầu tiên trong việc di chuyển của bạn. Tiếp sau đó, quá trình đàm phán bắt đầu. Ở đất nước này, bạn cần phải xác nhận rằng người lái xe thực sự biết đường tới địa điểm bạn muốn, sẵn sàng đưa bạn tới đó, và quan trọng là, chấp nhận một mức giá cố định. Sau một vài tuần luyện tập đàm thoại đàm phán taxi bằng tiếng Tây Ban Nha, tôi đã có thể tránh được mức giá của người du lịch và hạ giá tới mức mà người dân địa phương Peru phải trả.
Lời khuyên của Kasia: Hãy làm giống người dân địa phương. Tôi đã học được không chỉ cách đàm phán, đó là một kỹ năng hữu ích khi đi du lịch, mà còn rèn luyện được kỹ năng tiếng Tây Ban Nha của tôi.
MATIC: TỪ SLOVENIA TỚI ẤN ĐỘ
Nhớ lại hồi tháng Hai năm 2014, tôi đã lên một chuyến bay tới thành phố Bengaluru, Ấn Độ. Chỉ cần nghĩ tới việc phải chuyển tới một thành phố với dân số tới hàng triệu người đủ để khiến tôi hồi hộp và lo sợ, nhưng vào lúc này, gần hai năm sau thời điểm đó, tôi biết rằng dấn thân vào cuộc phiêu lưu này là một trong những quyết định đúng đắn và đáng giá nhất cuộc đời tôi.
Ấn Độ là một đất nước rộng lớn, do đó, sự đa dạng văn hóa trên đất nước này có thể khiến bạn kinh ngạc – cũng giống như hàng loạt các cảnh quan tuyệt đẹp khắp mọi nơi. Cũng bởi sự đa dạng của đất nước này, cần phải có một quan điểm cởi mở và tôn trọng đối với vô vàn các truyền thống và con người mà tôi đã tiếp xúc. Cách tiếp cận này thực sự cần thiết để đạt được nhiều nhất từ trải nghiệm này và cũng để giúp tôi hiểu được các sự kiện truyền thống chẳng hạn như hôn nhân sắp đặt, sự kiện có thể có sự tham dự của hàng chục ngàn người.
Lời khuyên của Matic: Hãy sẵn sàng để bước ra khỏi vùng an toàn của bạn. Trước khi chuyển đi, nỗi lo sợ lớn nhất của tôi là làm cách nào tôi có thể điều chỉnh được thói quen ẩm thực, về đồ ăn và gia vị. Trong ba tháng đầu tiên, tôi đã được nếm thử những món ăn mà vị giác của tôi chưa từng được trải nghiệm! Hiện giờ, khi tôi quay trở lại Châu Âu, chỉ vài ngày sau tôi đã bắt đầu thèm đồ ăn Ấn Độ.
LIDIA: TỪ TÂY BAN NHA TỚI ĐỨC
Nhận thức về văn hóa là điều cần thiết nếu bạn có kế hoạch làm việc ở nước ngoài, đi du lịch hoặc giao tiếp với những người đến từ các quốc gia khác. Nhận thức được chuẩn mực văn hóa có thể đánh dấu sự khác biệt giữa việc bị coi là bất lịch sự hay được coi là một người tôn trọng các nền văn hóa khác. Nó cũng sẽ giúp bạn trở nên hoàn toàn hòa nhập với nền văn hóa mới để bạn có thể tận hưởng với những trải nghiệm trọn vẹn nhất.
Tôi đã may mắn được sống ở một vài quốc gia và đã ngạc nhiên về sự đa dạng trong khoảng cách riêng tư và lời chào ở các quốc gia khác nhau. Tôi đã thấy mình trao hai nụ hôn cho những người bạn Đức và khiến họ đỏ mặt, ngạc nhiên bởi phong cách phóng khoáng của mình.Trong khi đó ở Tây Ban Nha, bắt tay được coi là rất trang trọng, đặc biệt khi bạn là một cô gái. Khoảng cách cá nhân, bất kể là đứng quá gần hay quá xa, đều có thể dẫn đến hiểu lầm. Tôi nhớ có lần khi tôi đang nói chuyện với một người bạn học ở Đức và hầu hết mọi người trong lớp đều nghĩ rằng chúng tôi đang hẹn hò – chỉ bởi vì tôi đứng quá gần cậu ta!
Lời khuyên của Lidia: Hãy học cách hiểu ngôn ngữ cơ thể của mọi người. Tôi đã bắt đầu chú ý tới những việc mà những người bạn ở địa phương của tôi làm. Trong những phút đầu tiên khi gặp gỡ một ai đó, tôi sẽ mỉm cười, đếm đến ba, chờ đợi phản ứng của họ hoặc chỉ cần tiến tới theo trực giác của bản thân.
ISABELLE: TỪ THỤY SĨ TỚI MỸ
Tôi sẽ không nói dối, tôi đã trải qua một cú sốc văn hóa khi chuyển đến miền Trung Tây nước Mỹ. Điều khiến tôi kinh ngạc nhất là về kích thước của mọi thứ, từ xe ô tô cho tới các phần ăn và các trung tâm mua sắm. Tôi cũng chưa sẵn sàng để sống trong một môi trường tôn giáo như vậy, gắn liền với tình yêu của người dân đối với súng và – những thứ mà tôi thường trải nghiệm theo một cách khá hẹp hòi của tư duy.
Lời khuyên của Isabelle: Ngừng đặt câu hỏi về mọi thứ. Ngay từ ban đầu, tôi đã thách thức mọi thứ mà “họ” làm, nhưng đến cuối cùng, tôi đã gặp được những người đáng yêu và học cách xuôi theo dòng nước. Chỉ bởi vì tôi không đồng quan điểm với ai đó không có nghĩa là quan điểm của họ nghiễm nhiên là sai và không có giá trị. Hãy lắng nghe người khác, thường các quan điểm nhiều khác biệt đã giúp tôi trở nên giỏi ngoại giao và phản biện tốt hơn. Và tôi học được rằng bạn đừng bao giờ nói về chính trị tại nơi nhiều súng ống. #lifelesson (bài học cuộc sống)